e-fatura, Türkiye’de mükelleflerin elektronik ortamda belgelenmesi için kullanılan bir sistemdir. Elektronik faturaya geçiş zorunluluğu, mükellefin belirli şartları yerine getirdikten sonra elektronik fatura sistemine geçiş yapmasını zorunlu kılan kuralı ifade eder.
Türkiye’de elektronik faturaya geçiş 433 Sayılı Genel Vergi Usul Kanunu ile düzenleniyor. Tebliğe göre, belli bir ciroya ve belirli faaliyet alanlarına sahip mükelleflerin e-fatura sistemine geçmesi gerekiyor. e-fatura sistemine geçişte aşağıdaki koşullar geçerlidir:
- Fiili gerçek mükelleflerin son takvim yılında brüt satış hasılatı 5 milyon TL ve üzerinde olması,
- Şirket mükellefinin bir önceki takvim yılındaki brüt satış hasılatının 5 milyon TL ve üzerinde olması,
- Özel tüketim vergisi mükelleflerinin son takvim yılında brüt satış hasılatı 500 bin TL ve üzeri,
- Gönüllü olarak e-fatura sistemine geçmek isteyen mükellefler için ciro şartı aranmamaktadır.
Yukarıdaki şartları sağlayan mükelleflerin elektronik fatura sistemine geçmesi gerekmektedir. Elektronik faturaya geçişin belirli bir süre içerisinde tamamlanması ve ticari işlemlerin elektronik fatura ile belgelenmesi gerekmektedir.
E-fatura sistemi, kağıt faturaları elektronik ortamda hazırlayıp iletmenizi sağlayarak işlemleri daha hızlı, daha güvenli ve daha ekonomik hale getirir. Elektronik faturaya geçiş taahhüdü, mükelleflerin vergi yükümlülüğünün artırılması, kağıt kullanımının azaltılması, iş süreçlerinin kolaylaştırılması ve vergi kontrollerinin etkinleştirilmesi amacıyla oluşturulmuştur.
e-Fatura Nedir?
E-fatura, elektronik faturanın kısaltmasıdır ve Türkiye’de mükellef işlemlerinin elektronik olarak belgelenmesi için kullanılan bir sistemdir. E-fatura, kağıt faturaların elektronik ortama aktarılmasını ve dijital olarak düzenlenmesini sağlar.
Elektronik faturanın temel amacı, şirketler arasında ticari belge alışverişini kolaylaştırmak, maliyetleri azaltmak, iş süreçlerini hızlandırmak ve vergi uyumunu sağlamaktır. Geleneksel kağıt faturaların yerini alan elektronik ortamda üretilen e-faturalar, vergi mevzuatına uygun olarak elektronik ortamda imzalanmakta ve elektronik ortamda saklanmaktadır.
e-Fatura’nın sağladığı bazı avantajlar şunlardır:
- Maliyet tasarrufu: Kağıt, baskı, posta ve dosyalama maliyetleri gibi maliyetleri azaltın.
- Hızlı İşlem: Elektronik ortamda hızlı ve anlık işlem yapma imkanı sunar.
- Hataların Azaltılması: Manuel veri girişi hataları en aza indirilir, veriler doğrudan sisteme girilir. Kolay Arşivleme: Elektronik olarak saklanan faturalar, arşivlemeyi ve geriye dönük kullanımı kolaylaştırır.
- Çevre dostu: Kağıt kullanımını azaltarak çevreye olumlu etkisi vardır.
e-Fatura kullanımı, Türkiye’de belirli şartları yerine getiren vergi mükellefleri için zorunlu hale gelmiştir. Bu şartları sağlayan işletmeler, e-Fatura sistemine geçmek ve ticari işlemlerini elektronik olarak belgelemek zorundadır.
e-Fatura Kimler için Zorunludur?
Türkiye’de e-Fatura kullanımı belirli şartları yerine getiren vergi mükellefleri için zorunlu hale gelmiştir. e-Fatura’nın zorunlu olduğu mükellef grupları aşağıda belirtilmiştir:
- Gerçek serbest meslek sahibi mükellefler: Son takvim yılında satış geliri en az 5 milyon TL olan gerçek serbest meslek sahibi mükellefler, online faturalandırmayı kullanmak zorundadır.
- Kurumlar Vergisi Mükellefleri: Son takvim yılında satış hasılatı en az 5 milyon TL olan kurumlar vergisi mükellefleri internet üzerinden faturalandırmayı kullanmak zorundadır.
- ÖTV’ye tabi olanlar: Son takvim yılında satış hasılatı en az 500 bin TL olan ÖTV’ye tabi kişiler internet üzerinden fatura kullanmak zorundadır.
- Kendi isteğiyle geçiş yapmak isteyen mükellefler: Belirli bir ciro şartını sağlamayan mükellefler gönüllü olarak elektronik fatura sistemine geçebilirler.
e-Fatura kullanımıyla ilgili zorunluluklar vergi mevzuatıyla belirlenmektedir. Bu nedenle vergi mükellefleri, e-Fatura geçiş zorunluluğunu yerine getirmek ve elektronik ortamda ticari işlemlerini belgelemekle yükümlüdürler. Ancak, her işletmenin durumu farklı olabilir, bu yüzden vergi danışmanı veya ilgili vergi otoritesi ile iletişime geçmek önemlidir.
e-Faturaya Geçmemenin Cezası Var Mıdır?
Türkiye’de e-Fatura geçişi zorunluluğuna uymayan vergi mükellefleri için cezai yaptırımlar bulunmaktadır. Vergi mevzuatına göre e-Fatura kullanımına geçme zorunluluğu olan mükellefler, belirlenen süre içinde e-Fatura sistemine geçmez veya elektronik belge düzenleme, gönderme veya alım işlemlerini yerine getirmezlerse cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler.
e-Fatura kullanma zorunluluğuna uymayan vergi mükelleflerine uygulanabilecek cezalar, Vergi Usul Kanunu ve ilgili yönetmelikler çerçevesinde belirlenir. Bu cezalar arasında aşağıdakiler bulunabilir:
- İdari Para Cezası: e-Fatura kullanma zorunluluğuna uymayan mükelleflere Vergi Usul Kanunu’na gore yönetimsel para cezası uygulanabilir. Cezalar, mükellefin cirosuna ve belirlenen katsayılara gore hesaplanır.
- Geçici Vergi ve Stopaj Artırımı: e-Fatura kullanma zorunluluğuna uymayan mükellefler, geçici vergi ve stopaj ödemelerinde artırımla karşılaşabilirler. Bu artırım oranı, yasal düzenlemelere gore belirlenir.
- Vergi İncelemesi ve Takibi: e-Fatura kullanma zorunluluğuna uymayan mükellefler, daha sıkı vergi incelemeleri ve takiplerle karşılaşabilirler. Vergi daireleri, bu mükelleflerin işlemlerini daha ayrıntılı bir biçimde denetleyebilir.
Cezai yaptırımların detayları ve miktarları, vergi mevzuatında yapılan değişikliklerle değişebilir. Dolayısıyla vergi mükellefleri, e-Fatura kullanma zorunluluğuna uymak ve ilgili yaptırımlardan kaçınmak için mevzuatı yakından takip etmeli ve vergi danışmanlarından destek almalıdır.
e-Faturaya Nasıl Geçilir?
e-Fatura’ya geçiş yapmak için aşağıdaki adımları izlemeniz gerekmektedir:
- Norveç Vergi İdaresi (GIB) İnternet Vergi Dairesi’ne giriş yapın: E-fatura sistemine geçmek isteyen mükelleflerin Norveç Vergi İdaresi İnternet Vergi Dairesi’ne giriş yapması gerekmektedir. Bunun için mükelleflerin öncelikle sisteme elektronik yönetim şifresi veya mobil imza ile giriş yapması gerekmektedir.
- Elektronik fatura talep etme: Online Vergi Dairesi’ne giriş yaptıktan sonra e-fatura talebinde bulunmanız gerekmektedir. Başvuru sürecinde mükelleflerden işletme adı, vergi sicil numarası, adres bilgileri gibi çeşitli bilgiler istenebilir. Bu bilgileri doğru ve eksiksiz girmeniz önemlidir.
- E-fatura uygulaması için yetki alınması: Vergi Dairesi, e-fatura talebinde bulunduktan sonra e-fatura uygulaması için yetki verir. Bu yetki, mükellefin elektronik fatura sistemini kullanmasını sağlar.
- E-fatura yazılımı seçimi: E-fatura kullanmak için uyumlu bir e-fatura yazılımı seçmeniz gerekir. Yazılım seçimi yapılırken mükellefin ihtiyaçları ve iş süreçleri göz önünde bulundurulmalıdır. Uygun yazılımı seçtikten sonra, e-fatura düzenlemek, göndermek ve almak için kullanabilirsiniz.
- Entegrasyon ve Test Süreci: Elektronik faturalama yazılımınızı mevcut muhasebe ve iş sistemleri ile entegre etmeniz gerekebilir. Bu entegrasyon sürecinden sonra Vergi Dairesi tarafından belirlenen testleri geçerek elektronik fatura sistemini kullanmaya başlayabilirsiniz.
- E-fatura kullanımı: Entegrasyon ve test süreci başarıyla tamamlandıktan sonra e-fatura sistemini kullanmaya başlayabilirsiniz. E-fatura ile ticari işlemlerinizi elektronik ortamda düzenleyebilir, gönderebilir ve alabilirsiniz.
e-Fatura geçiş süreci, işletmenin büyüklüğüne, muhasebe sistemi ve iş süreçlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, vergi danışmanınızdan veya Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan destek almanız önemlidir.
